Okulistyka jest dziedziną medycyny weterynaryjnej, która rozwija się szybko, co pozwala skutecznie leczyć schorzenia narządu wzroku naszych pupili. Jeśli pies lub kot manifestuje problemy z oczami, należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii.
Okulista dla psa
Zwierzęta słabiej rozpoznają szczegóły przedmiotów, widzą nieco inaczej niż ludzie. Posiadają fotoreceptory odpowiedzialne za odbieranie kolorów, ale spostrzegają węższe pasmo barw. Można powiedzieć, że widzą niczym krótkowidz z wadą minus kilku dioptrii. Wzrok odgrywa u nich znacznie mniejszą rolę. Bardziej liczą się inne zmysły czyli węch i słuch. Zwierzęta spostrzegają mniej kolorów, za to więcej odcieni szarości. Bardzo dobrze widzą natomiast po zmierzchu. Ma to związek z tym, że kiedyś musiały polować w nocy. Dzięki specjalnej budowie siatkówki ich wzrok jest nastawiony na odbiór nawet najmniejszej wiązki światła, którą wykorzystują podwójnie.
Gdy nasz podopieczny zaczyna ocierać oczy łapami lub pocierać głową o meble, mruży oczy, łzawi – to znak, że trzeba zainteresować się jego wzrokiem i pójść z nim do lekarza weterynarii.
Rzadziej schorzenia oczu dotykają koty. Najczęściej cierpią one na powikłanie okulistyczne kataru kociego. Nieżyt górnych dróg oddechowych to powszechnie występująca choroba wirusowa. Są na nią podatne szczególnie koty perskie i brytyjskie, u których udowodniono genetyczne powinowactwo do nosicielstwa groźnych wirusów. W średnim i starszym wieku koty zapadają również na inne choroby wirusowe, a także na choroby serca i nerek, które mogą dawać objawy ze strony oczu.
Choroby narządu wzroku mogą zależeć od pory roku czy rasy psów i kotów. Wiosną mamy wiele przypadków zapaleń spojówek, wywołanych przez pyłki kwitnących roślin. Jesienią i zimą pojawiają się częściej stany zapalne spojówek. Lato sprzyja wszelkim urazom rogówki. Psy na długich spacerach buszują w trawach i krzewach, powstają owrzodzenia rogówek, a z worków spojówkowych i z rogówki trzeba usuwać ciała obce. Mogą być to kłosy traw ukryte pod trzecią powieką lub fragmenty roślin wbite w rogówkę.
Problemy ze wzrokiem a rasa psa
W okulistyce weterynaryjnej są rasy predysponowane do schorzeń narządów wzroku. U ras brachycefalicznych ze względu na budowę anatomiczną (krótka kufa i płytko osadzone w oczodołach gałki oczne) występują takie jednostki chorobowe jak owrzodzenia rogówek, ich stany zapalne lub melanozy rogówek, a także wycieki łez na policzki i związane z nimi stany zapalne skóry i przebarwienia sierści tej okolicy. Do ras tych należą m. in. buldożki francuskie i mopsy. U ras miniaturowych takich jak maltańczyki, pomeraniany, yorkshire terriery, ze względu na uwarunkowania anatomiczne występują przewlekłe zapalenia spojówek i wycieki łez na policzki.
Na wilgotnej sierści pod oczami mogą zacząć namnażać się patogeny. Wówczas obserwujemy brązowe zacieki, najbardziej są widoczne i częste u maltańczyków. Rdzawo-brązowe odbarwienie włosa jest również wynikiem obecności we łzach barwnika pochodnej laktoferyny. Jednostka chorobowa określana jest jako zespół plam łzowych.
Powierzchnia rogówki i spojówki pokryta jest przez film łzowy. Składa się on z trzech warstw: zewnętrznej (lipidowej), środkowej (wodnistej), wewnętrznej (mucynowej). Pomiędzy tymi warstwami powinna być zachowana stała równowaga ilościowa i jakościowa. Jeżeli dochodzi do zmniejszenia ilości produkcji łez obserwujemy nagromadzenie gęstej wydzieliny o charakterze śluzowym lub śluzowo-ropnym zaklejającym wręcz powieki. Jest to suche zapalenie rogówki i spojówek tzw. zespół suchego oka. Obserwujemy tu bardzo często wtórne owrzodzenia rogówek, zapalenia rogówek i ich pigmentację. Dla opiekuna zwierzęcia najbardziej charakterystycznym objawem jest gęsta wydzielina gromadząca się w oku głównie po nocy oraz sucha, zalepiona wydzieliną dziurka w nosie po stronie chorego oka.
U psów i kotów na wewnętrznej stronie spojówki powiekowej występuje górny i dolny punkt łzowy, od nich odchodzą kanaliki łzowe, które następnie łączą się w woreczku łzowym i jednym przewodem nosowo-łzowym znajdują swoje ujście w jamie nosowej. O niedrożności kanalików mówimy wówczas, gdy dochodzi do zmian na którymś z tych odcinków. Mogą być to anatomiczne wady w ich budowie, stany zapalne powodujące zbliznowacenie i zablokowanie punktów łzowych. Objawem tych zaburzeń jest nadmierne łzawienie, które doprowadza często do brązowego zabarwienia włosa.