Ektopasożyty to organizmy bytujące na skórze i sierści czworonogów. Możemy zaliczyć do nich wiele gatunków, jednak do najniebezpieczniejszych należą kleszcze. Okres ich aktywności trwa w obecnym klimacie nawet cały rok. Te groźne pajęczaki przenoszą choroby, które mogą trwale uszkodzić organizm czworonoga, a nawet doprowadzić do jego śmierci. Kleszcz jest pasożytem zewnętrznym groźnym zarówno dla zwierząt jak i dla ludzi. Ten pajęczak żywi się krwią ofiary.
Kleszcze są wektorami wielu chorób. Skutki ugryzienia przez kleszcza mogą okazać się śmiertelne!
Kleszcz, dzięki wprowadzeniu substancji znieczulającej, bezboleśnie przebija skórę psa. Dlatego kontakt z tym pajęczakiem nie wywołuje u pupila bólu, swędzenia czy podrażnienia skóry. Podczas żerowania na skórze zwierzęcia dochodzi do kontaktu śliny tego ektopasożyta z tkankami żywiciela. Kleszcz posiada aparat gębowy, który zasysa i tłoczy krew. Kleszcz może żerować na psie przez wiele dni powiększając swoje rozmiary. Może w tym czasie przenieść różne mikroorganizmy. Zwykle są to bakterie, które mogą powodować zakażenia miejscowe lub uogólnione, ale również pierwotniaki i wirusy. Ze względu na ocieplenie klimatu okres pasożytowania kleszczy jest coraz dłuższy, ponieważ przy każdym delikatnym podniesieniu się temperatur kleszcze budzą się, nawet w trakcie zimy, atakując żywicieli.
Czujność należy zachować przez cały rok. Kleszcze atakują już wszędzie – na obszarach zalesionych, w ogrodach i parkach, ale też na osiedlowych trawnikach w aglomeracjach miejskich. Spotyka się je najczęściej w wysokiej trawie i niskich krzakach.
Wykrycie kleszcza na ciele czworonoga
Pies ma szansę na spotkanie z kleszczem na każdym spacerze. Te ektopasożyty bytują w środowisku miejskim i wiejskim. Dlatego po każdym spacerze należy zwrócić uwagę na stan skóry zwierzęcia i dokładnie obejrzeć podopiecznego. Im szybciej kleszcz zostanie zauważony i usunięty, tym ryzyko zakażenia jest mniejsze.
Rodzaje chorób odkleszczowych u psa
Kleszcze przenoszą wiele groźnych chorób. Należą do nich: babeszjoza, anaplazmoza, borelioza, erlichioza.
Babeszjoza to najgroźniejsza odkleszczowa choroba psów, wywoływana jest przez pierwotniaka Babesia canis. Ma gwałtowny przebieg. Atakowane są czerwone krwinki, które ulegają rozpadowi. Konsekwencją tego schorzenia jest niedokrwistość – anemia, uszkodzenie nerek i wątroby. W przebiegu babeszjozy, nasz psiak staje się apatyczny i osowiały, ponieważ towarzyszy jej zwykle wysoka gorączka – powyżej 40°C. Nie ma apetytu, mogą wystąpić również objawy biegunki lub wymiotów. W drugiej – już bardziej zaawansowanej fazie choroby, mamy objaw ciemnego (brązowo-brunatnego) moczu. Każdy objaw choroby jest alarmujący. Gdy właściciel zaobserwuje którykolwiek z nich, a w pamięci ma kontakt czworonoga z kleszczem, powinien jak najszybciej zgłosić się do lekarza weterynarii w celu zbadania psa i zrobienia dodatkowych badań. Nieleczona babeszjoza, prowadzi do śmierci psa. Leczenie babeszjozy, odpowiednio szybko zdiagnozowanej przez lekarza weterynarii wymaga kilku lub kilkunastu dni, w zależności od rozwoju choroby i szybkości wdrożenia postępowania terapeutycznego.
Anaplazmoza jest coraz częściej spotykaną chorobą przenoszoną przez kleszcze. W trakcie jej przebiegu atakowane są białe krwinki psa. Do objawów tej choroby należą: apatia, gorączka, bóle stawów, biegunki, krwawienia, jak również objawy ze strony układu nerwowego.
Bardzo groźną chorobą, ale rzadziej diagnozowaną, jest borelioza wywoływana przez bakterie. Objawy są tu podobne, jak przy innych chorobach odkleszczowych, ale zdarzają się również symptomy neurologiczne, powiększenie węzłów chłonnych i obrzęki stawów.
Erlichioza jest wywoływana przez bakterię Erlichia spp. Ostry przebieg rozpoczyna się około 1-3 tyg. po zarażeniu. Pojawia się – gorączka, apatia, krwotoki. W formie przewlekłej – spada masa ciała zwierzęcia, powiększają się węzły chłonne i śledziona, występują duszności, zapalenie stawów, zapalenie niektórych struktur gałki ocznej oraz objawy nerwowe.
Metody diagnozowania i leczenia babeszjozy
Jeśli do lekarza weterynarii trafia opiekun, którego pies jest podejrzany o zachorowanie na babeszjozę pierwszym krokiem diagnostycznym jest wykonanie rozmazu krwi. Pod mikroskopem można wykryć obecność pierwotniaka Babesia canis. Kolejnym krokiem jest wykonanie badań laboratoryjnych krwi. Leczenie babeszjozy polega na podawaniu leków, płynoterapii. Konieczne jest monitorowanie stanu zdrowia psa za pomocą laboratoryjnych badań krwi – morfologia i biochemia, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji wątroby i nerek.
Należy pamiętać, że im wcześniej leczenie zostanie wdrożone, tym mniejsze szanse rozwoju niekorzystnych dla pacjenta powikłań jak np. uszkodzenia nerek i wątroby. Rokowania są tym pomyślniejsze, im młodsze jest zwierzę i im lepszy posiada status immunologiczny.
Jak uniknąć chorób przenoszonych przez kleszcze
Niektóre psy są bardziej narażone na inwazję tych pajęczaków, na przykład te, które częściej buszują w zaroślach i regularnie odbywają wędrówki po lesie. W takich przypadkach lekarz weterynarii może zaproponować równocześnie dwie formy zabezpieczenia.
Preparaty mogą mieć różne formy aplikacji: obroże, tabletki, spot-on, spraye. Obroże działają kilka miesięcy. Jeśli zwierzę pływa lub często zmienia środowisko spacerów, warto zdecydować się na obrożę, która „nie boi się” kontaktu z wodą
Przy stosowaniu każdego preparatu przeciwko kleszczom konieczne jest stosowanie się do terminów kolejnych aplikacji, aby nie dopuścić do sytuacji że nawet przez jeden dzień pozostawimy naszego pupila bez ochrony przeciwko tym pasożytom.
Wszystkie preparaty najlepiej kupować w lecznicach weterynaryjnych. Mamy wtedy pewność, że były przechowywane właściwie, a lekarz przy okazji zakupu może udzielić szczegółowych instrukcji.